Inne zastosowania geowłóknin

Zastosowanie geowłókniny z geosiatką

W przypadku budowy bardziej obciążonych powierzchni lub gdy w podłożu budowanej drogi występują grunty nienośne lub wodonośne, zaleca się wstawienie geosiatki stabilizującej pomiędzy geowłókninę a kruszywo w celu dodatkowego wzmocnienia całej konstrukcji.

Geotkanina polipropylenowa umieszczona pod geosiatką stabilizującą zapobiega wytłaczaniu podbudowy do warstwy jakościowego kruszywa drogi

Geowłóknina pod geokraty

Innym sposobem na uzyskanie pożądanego efektu jest wzmocnienie warstw kruszywa za pomocą geokrat.

Geowłóknina tworzy podkład chodnika wykonanego z geokrat i drobnego żwiru

Rodzaj zastosowanej geowłókniny pod geosiatkę lub pod geokraty zależy od jakości podłoża. Jeśli mamy do czynienia z bardzo miękkim podłożem, w którym występuje woda, zalecamy zastosowanie wyższej jakości geowłókniny polipropylenowej o wyższej gramaturze (można się orientować w tabeli podanej w dalszej części tej strony).

W przypadku twardszego podłoża wystarczy geowłóknina polipropylenowa o gramaturze przy dolnej granicy podanego poniżej zakresu.

Ochrona konstrukcji gabionowej

W budowie gabionów geowłókniny stosowane są głównie z dwóch powodów. Pierwszym z nich jest zapewnienie ochrony kruszywa w koszu gabionowym przed zanieczyszczeniem przez zasypkę gruntową znajdującą się na odwrocie gabionu podczas budowy.

Drugim powodem jest zapewnienie przepływu wody z gleby do gabionu lub z gabionu do gleby bez wypłukiwania już ułożonej gleby do gabionu. Wtórnym efektem zastosowania geowłókniny pomiędzy gabionem a gruntem (czyli obróbki gabionu po stronie odwrotnej) jest ochrona powłoki powierzchniowej drutów przed działaniem ostrych fragmentów gruntu lub kruszywa.

Czarna geowłóknina chroni kruszywo gabionu przed zanieczyszczeniem przez glebę otaczającą gabion

Do separacji gabionów zalecamy stosowanie geowłókniny polipropylenowej o gramaturze powierzchniowej zalecanej w poniższej tabeli. Do tego celu można wykorzystać również geotkaniny polipropylenowe.

Ochrona świeżego betonu przed wysoką temperaturą

Na świeży beton oddziałują czynniki środowiskowe, takie jak słońce, wiatr, deszcz, a czasem mróz. Najczęściej trzeba zabezpieczyć powierzchnię betonu przed wysychaniem na skutek wysokich temperatur lub wiatru, na przykład poprzez przykrycie jej folią. Inną opcją jest zamgławianie wodą lub zwilżanie poprzez geowłókninę.

W przypadku zamgławiania lub zwilżania wodą, temperatura wody musi odpowiadać temperaturze powierzchni betonu

W tym zastosowaniu parametry techniczne geowłókniny nie są kluczowe. Wystarczą również wyroby wykonane z surowców wtórnych, jak np. poliester z recyklingu.

Ochrona roślinności podczas budowy

Geowłókniny to także pożądana pomoc w ochronie drzew i innych roślin drzewiastych przed uszkodzeniami. Jej funkcjonowanie polega na owinięciu pni drzew geowłókniną i zabezpieczeniu tego owinięcia sznurem lub drutem przed zsunięciem się z pnia.

W ten sposób drzewo jest chronione przed lekkimi uszkodzeniami mechanicznymi, np. podczas różnych zawodów sportowych lub podczas manipulacji w ogrodach. Jeśli ryzyko uszkodzenia jest większe, np. podczas budowy domów rodzinnych, ochronę wzmacnia się poprzez obłożenie drzew owiniętych geowłókniną pionowo deskami, które są przymocowane do pnia drzewa drutem. Takie zabezpieczenie może wtedy zapobiec uszkodzeniu drzewa, nawet jeśli pojazd w nie uderzy.

 
Czarna włóknina włożona pomiędzy korę drzewa a deski ochronne zapobiega uszkodzeniu drzewa nawet w przypadku uderzenia w nie sprzętu budowlanego

Ochrona obszarów wrażliwych podczas budowy

Dla skutecznej ochrony przed zaplamieniem ścian, podłóg, płytek podczas malowania lub innych prac budowlanych oprócz folii stosuje się geowłókniny. I znów nie ma znaczenia materiał, kolor czy parametry techniczne.

Geowłóknina jako ochrona bruku betonowego podczas prac budowlanych na elewacji domu

Produkcja geowłókninowej zielonej ściany

Ogrody wertykalne, znane również jako zielone ściany, to termin oznaczający sadzenie roślin na pionowej podstawie lub w pionowym układzie. Historycznie rzecz biorąc, takie ogrody istniały od niepamiętnych czasów, wystarczy przypomnieć o wiszących ogrodach królowej Semiramis lub suchych ścianach różnych zabudowań wiejskich.

Dzisiejsze ogrody wertykalne wykorzystują różne tradycyjne i nowoczesne materiały, z których każdy ma swoje wady i zalety. Wybór konkretnego materiału lub wyrobu zależy zatem od preferencji każdego z nas.

Przyjrzyjmy się bliżej ostatniemu z wymienionych elementów, czyli geowłókninie. Geowłókniny do ogrodów wertykalnych powinny mieć określone właściwości, które zapewnią im odpowiednio długą i niezawodną pracę. Muszą więc być

• Trwałe
• Mocne
• Przepuszczalne
• Nie mogą się odkształcać z upływem czasu

O trwałości decyduje materiał geowłókniny (polipropylen lub poliester), który musi być poddany obróbce zapewniającej odporność zwłaszcza na promieniowanie UV i oksydację. Wytrzymałość jest osiągana przez technologię produkcji geowłókniny, generalnie odpowiednie są geowłókniny tkane i dziane.

Przepuszczalność gwarantują praktycznie wszystkie rodzaje geowłókniny lub geotkaniny, włókniny o większych przekrojach nie mają tendencji do zalepiania się ziemią (zatykania). Jeżeli geowłóknina ma się nie odkształcać z czasem, powinna być zbrojona.

Oczywiście stopień odkształcenia zależy od obciążenia, im większa jest objętość gruntu, która będzie obciążać geowłókninę, tym ważniejsze jest zbrojenie. Do zbrojenia używane są szklane lub poliestrowe pasma, które są naszyte na geowłókninie.

Pionowa zielona ściana wykonana przy użyciu geowłókniny (fot. Carokviaty)

Zastosowanie geowłókniny na podłożach hydroizolacyjnych rozprzestrzeniło się z Francji na resztę świata i do nas. Geowłóknina jest mocowana w dwóch warstwach na macie hydroizolacyjnej, górna warstwa jest przecinana w celu wytworzenia otworów, w których następnie sadzi się rośliny. Zaletą tej metody budowania zielonych ścian jest to, że rośliny są połączone kapilarnie ze sobą na każdej podkładce. Ogród wertykalny wykonany z geowłókniny przymocowanej do cienkiej maty hydroizolacyjnej jest wyjątkowo lekki i nie obciąża zbytnio konstrukcji, do których jest przymocowany.

Oczywiście powyższa lista elementów ogrodu wertykalnego nie jest wyczerpująca. Wszystkie elementy konstrukcyjne można również wzajemnie łączyć w niezliczonych wariantach architektonicznych. Trend ogrodów wertykalnych i zielonych dachów wciąż się rozwija wraz z możliwościami nowych materiałów i technologii.

Specyficzne wykorzystanie geowłókniny

Ochrona przed erozją z pomocą worków geotekstylnych

Worki uszyte z geowłókniny napełnione np. piaskiem służą do ochrony brzegów cieków wodnych lub wybrzeży morskich przed erozją wodną. Stosuje się je również do wypełniania wypłukanych dziur, zamykania przerwanych grobli, itp.

Wzmacnianie brzegów z pomocą worków geotekstylnych (źródło Geosynthetics TenCate)

Donice z geowłókniny

Z nietkanej geowłókniny można uszyć tekstylne doniczki, tzw. „grow bags“. Do tego celu nadają się geowłókniny o czarnym kolorze, o większej gramaturze i wykonane z czystego polipropylenu (mają większą wytrzymałość i mniejszą rozciągliwość niż wykonane z surowców z recyklingu).

Donice tekstylne są przepuszczalne, umożliwiają większy kontakt gleby z powietrzem niż donice tradycyjne. Lepsze napowietrzanie zapobiega zagęszczaniu gleby, dzięki czemu rośliny mogą łatwiej przyswajać z niej składniki odżywcze.

Grow bags z geowłókniny wytrzymają wiele sezonów

System odprowadzania szlamu i osadów

Worki z geowłókniny mogą działać jako filtr wychwytujący niepożądane osady i szlam, gdy są one umieszczane w worku po ekstrakcji. Tylko woda i osad przechodzą przez geowłókninę, a osad pozostaje w worku i jest zagospodarowywany w zależności od potrzeb.

Filtracja wody dzięki zastosowaniu worków z geowłókniny (źródło TenCate Geosynthetics)

Geowłóknina jako ochrona podczas rozbiórki

W Pretorii w RPA geowłókniny zostały wykorzystane jako bariera zatrzymująca gruz podczas rozbiórki 14-piętrowego budynku. Geowłóknina chroniła również sąsiedni budynek uniwersytecki oraz kościół z witrażami.

Ekrany z geowłókniny wokół rozbieranego budynku (źródło wideo IGS - International Geosynthetics Society)

Geowłóknina chroni śnieg i lód w Alpach przed topnieniem

Austriacy uważają lodowce za skarb narodowy. Latem pokrywają je białą nietkaną geowłókniną, aby zachować naturalny lód i śnieg. W Tyrolu wyprodukowanie jednego m³ śniegu w 2021 roku kosztowało 3 euro, pokrycie lodowców geowłókniną to koszt poniżej 2 euro. Inne kraje alpejskie stosują podobne podejście.

Biała geowłóknina chroni w lecie lodowce alpejskie i śnieg w ośrodkach narciarskich przed wysokimi temperaturami (źródło TenCate Geosynthetics)

Wykorzystanie geowłókniny na ekspozycji wystawowej

Wysokiej jakości geowłóknina ma zastosowanie nie tylko w budownictwie. Wystarczy dobry pomysł z precyzyjnym wykonaniem i zamiast przykrywać geowłókniny ziemią, odsłaniamy ją.

Powierzchnie wystawiennicze wykonane z prefabrykowanych paneli drewnianych zostały pokryte białą lub czarną geowłókniną (fot. eArch)

Zalecane parametry geowłókniny dla innych zastosowań

Aplikacja	Gramatura nietkanej geowłókniny	Gramatura tkanej geowłókniny	Inne zalecenia
Zastosowanie geowłókniny z geosiatką	od 200 do 300 g/m²	od 90 do 150 g/m²
Geowłóknina pod geokraty	od 200 do 300 g/m²	od 90 do 150 g/m²
Ochrona konstrukcji gabionowej	od 200 do 300 g/m²	od 90 do 150 g/m²
Ochrona świeżego betonu przed wysoką temperaturą	od 200 do 300 g/m²
Ochrona roślinności podczas budowy	od 200 do 300 g/m²
Ochrona obszarów wrażliwych podczas budowy	od 200 do 300 g/m²
Produkcja geowłókninowej zielonej ściany	od 100 do 200 g/m²		Odpowiedni jest kompozyt wzmacniający 50/50 kN/m